یکشنبه، آذر ۲۱، ۱۳۸۹

هونه‌ر و عشق جه‌ ئارمانشاره‌نه‌

ئه‌گه‌ر ئینسان، ئینسان بۆنه‌و رابێته‌ش چه‌نی دونیای رابێته‌یوه‌ ئینسانی، ئاوه‌خته‌ کریۆنه‌ عشقی چه‌نی عشقی، متمانی چه‌نی متمانی  و ... بواڕیوه‌ یا ده‌ساوده‌س که‌ری. ئه‌گه‌ر گه‌ره‌کما بۆ جه‌ هونه‌ری له‌زه‌ت به‌رمێ مشیۆ هونه‌رمه‌ندانه‌ په‌روه‌رده‌ بیه‌بیمێ. ئه‌گه‌ر گه‌ره‌کمانه‌ سه‌روو یۆته‌رانیوه‌ ته‌سیر بنیه‌یمێره‌ مشیۆ هێزوو هۆرخێزنای و ته‌شوێقوو یۆته‌رانیما بۆنه‌. هه‌رکام جه‌ رابێتاو ئێمه‌ ته‌کوو به‌شه‌ری و ته‌بێعه‌تی مشیۆ ئه‌رمانایه‌ ویژه‌ بۆ که‌ چه‌نی عه‌ینییه‌ته‌کا یا ئوبژه‌کاو لێره‌و زینده‌گی تاقه‌که‌سی واقێعیما بگونجیه‌و. ئه‌گه‌ر عشق مه‌وه‌رزی (مرمانی) به‌ڵام ناته‌وانه‌نی جه‌ هۆرخێزنای و هۆرگڕنای عشقی، یانی ئه‌گه‌ر عشقه‌که‌ت، عشقێوه‌ دوه‌لانه (دوه‌ ته‌ره‌فه‌)‌ وه‌ش نمه‌که‌رۆ. ئه‌گه‌ر به‌ ئه‌رمانای زینه‌ی وێت به‌ عێنوانوو ئینسانیوی عاشێقی نمه‌لی دلێ دڵوو یۆته‌ریره‌، ئاوه‌خته‌ عشقه‌که‌ت ناته‌وان و قسره‌ن. و ئینه‌ عه‌ینوو به‌دبه‌ختین.

سه‌رچه‌مه‌: ده‌ست نوشته‌ های ئقتێسادی و فلسفی 1844، کارل مارکس، هۆرگێلنای: حه‌سه‌ن مورته‌زه‌وی، وڵاوکه‌ره‌وه‌و <<آگاه‌>>ی، تاران، 1378.

واچه‌نامه‌:
ئارمانشار: آرمان شهر، اوتوپیا، ناکجاآباد *** متمانی: اعتماد، اطمینان *** په‌روه‌رده‌ : پرورش *** هۆرخێزنای: برانگیختن *** ئه‌رمانا: نمود، نشان دهنده‌ *** لێره: اراده‌ *** قسر: نابارور، نازا، ناتوان.